Depresja poporodowa - rodzaje i przyczyny

Zaburzenia psychiczne związane z oczekiwaniem potomka mogą występować zarówno w okresie trwania samej ciąży, jak i później, podczas porodu i połogu. Najpopularniejszą i najłagodniejszą formą zaburzeń poporodowych jest tzw. baby blues, czyli krótkotrwałe zaburzenia emocjonalne pojawiające się po porodzie spowodowane wahaniami hormonalnymi w organizmie matki. Jeśli zaburzenia te nie mijają kilkanaście dni po porodzie, tylko pogłębiają się, możemy wówczas mówić o depresji poporodowej. Oprócz depresji zdarzają się także cięższe zaburzenia psychiczne okresu okołoporodowego, jak psychoza poporodowa. Zdarza się ona raz na 500-1000 urodzeń i rozwija zwykle w pierwszych tygodniach po porodzie. Poza znacznym obniżeniem nastroju i jego wahaniami objawia się ona także poprzez bezsenność, zaburzenia myślenia, urojenia i obsesyjny niepokój o niemowlę, a także zaburzenia zachowania – nietypowe zachowania, również niewłaściwe zachowania wobec dziecka.

W czasie oczekiwania na potomka w organizmie przyszłej matki następuje wiele biologicznych zmian, które często prowadzą do zaburzeń psychologicznych. Podłoże tych zaburzeń jest złożone – trudno ustalić ich jednoznaczną genezę. Jedną z teorii powstawania depresyjnych zaburzeń okołoporodowych jest nagły spadek poziomu hormonów. Podczas ciąży progesteron i estrogeny osiągają najwyższy z możliwych fizjologicznie poziom, natomiast poród powoduje ich gwałtowny spadek. Zmiana ta zaburza homeostazę hormonalną i w efekcie może spowodować depresję. Pomimo niepodważalnej roli hormonów w rozwoju depresji poporodowej, etiologia choroby jest złożona i obejmuje uwarunkowania o charakterze socjo-demograficznym, ginekologiczno-położniczym, fizjologicznym, związanym z historią zaburzeń psychicznych oraz psychospołeczne. Zdaniem ekspertów depresja poporodowa ma podłoże heterogenne, co oznacza, że w głównej mierze uwarunkowana jest czynnikami psychospołecznymi i osobowościowymi. Można do nich zaliczyć:

• wcześniejsze zaburzenia depresyjne, zwłaszcza depresje poprodowe
• neurotyzm, obsesyjność, zależność
• deficyty w relacji z własnymi rodzicami
• brak wsparcia ze strony partnera i bliskiej rodziny
• przebyty silny stres np. śmierć bliskiej osoby, utrata pracy itp.
• ograniczenie kontaktów z ludźmi
• zmęczenie, zły stan zdrowia
• brak czasu i konieczność rezygnowania z ulubionych zajęć
• trudną sytuację finansową
• kłopotliwe zachowania dziecka.

Więcej informacji na temat depresji poporodowej znajdziesz tutaj.

Anna Góra, Fundacja Wemenders