Depresja u dzieci i młodzieży

Może się wydawać, że depresja dotyka jedynie osoby dorosłe, jednak nie jest to całkowicie prawda. Depresja może przydarzyć się w każdym wieku, jednak u najmłodszych objawia się ona zupełnie inaczej. Dziecięca depresja jest czymś więcej niż smutkiem czy wybuchami emocji pojawiającymi się w toku rozwoju dziecka.  To, że dziecko jest przygnębione czy smutne, nie musi wcale oznaczać, że doświadcza depresji. Jednak jeśli obniżony nastrój jest trwały, uciążliwy i wpływa na społeczne zachowania dziecka, jego zainteresowania czy życie rodzinne i szkolne, może być to powodem do niepokoju.

Jak rozpoznać, że dziecko choruje na depresję?

Objawy depresji u poszczególnych dzieci mogą być różne. Wczesne badania skupiały się na "zamaskowanych" symptomach depresji, takich jak udawanie dobrego nastroju lub agresywne zachowanie. Jednak równie często dziecięca depresja objawia się obniżeniem nastroju takim samym jak u dorosłych. Do podstawowych objawów depresji dziecięcej należą:

• drażliwość
• ciągłe uczucie smutku i beznadziei
• wahania nastroju
• wycofanie z życia społecznego, izolacja
• zwiększona wrażliwość na odrzucenie
• zmiany apetytu – brak lub zwiększone łaknienie
• zaburzenia snu – bezsenność lub nadmierna senność
• trudności z koncentracją
• wybuchy gniewu lub płaczu
• zmęczenie i brak energii
• dolegliwości fizyczne (takie jak bóle brzucha, bóle głowy), które nie reagują na leczenie
• wycofanie z życia szkolnego i rodzinnego, utrata zainteresowań
• poczucie bezwartościowości lub winy
• zaburzenia myślenia
• myśli o śmierci lub samobójstwie

Nie u każdego chorego dziecka muszą wystąpić wszystkie te objawy. W rzeczywistości mogą występować one po kolei, w różnych kombinacjach, w różnym czasie. Chociaż niektóre dzieci mogą, pomimo depresji, nadal funkcjonować w miarę dobrze, większość z nich doświadczy znaczącej zmiany w działalności społecznej (wycofania), utraty zainteresowania szkołą i pogorszenia wyników w nauce, lub zmiany w wyglądzie. Dzieci cierpiące na depresję mogą również rozpocząć picie alkoholu lub zażywanie narkotyków, zwłaszcza jeśli są w wieku powyżej 12 lat. Czasem często zauważyć samodzielnie zmiany w zachowaniu dziecka – przydatne mogą być wtedy informacje uzyskane od nauczycieli, przyjaciół i kolegów szkolnych.  

Jeśli objawy depresji u dziecka trwają przez co najmniej dwa tygodnie, należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, aby wykluczyć fizyczne przyczyny zgłaszanych objawów oraz upewnić się, że ​​dziecko zostało poddane właściwemu leczeniu. Jeżeli jednak lekarz podejrzewa depresję, należy skonsultować te obawy z psychiatrą.

Kto jest zagrożony?

Dzieci z rodzinną historią depresji są bardziej narażone na wystąpienie depresji również u nich samych. U dzieci, których rodzice cierpią na depresję, pierwszy epizod depresji prawdopodobnie rozwinie się wcześniej niż u innych dzieci. Również dzieci z rodzin skonfliktowanych oraz takich, w których występuje problem uzależnień, są też bardziej narażone na depresję.

Więcej artykułów dotyczących depresji znajdziesz na portalu Wemenders.

Anna Góra, Fundacja Wemenders