Testy psychologiczne online

Czy warto rozwiązywać testy psychologiczne online? Czy są one czymś więcej niż tylko zabawą?

Po pierwsza należy odróżnić prawdziwe testy psychologiczne od tzw. psychozabaw czyli testów, które nie odnoszę do teorii psychologicznych, a jedynie pozwalają wyciągać pewne wnioski na podstawie udzielonych odpowiedzi. Prawdziwe testy psychologiczne są opracowywane przez kompetentnych specjalistów, oparte na teoriach psychologicznych oraz wielokrotnie weryfikowane, tak aby ich właściwości psychometryczne były jak najlepsze. Test psychologiczny musi być spełniać wiele statystycznych wymagań oraz zostać sprawdzony wstępnie na dużej grupie badawczej.

Pierwotnie testy psychologiczne można było wykonać jedynie w wersji rzeczywistej tzw. „papier i ołówek”, jednak teraz coraz częściej współczesne testy przystosowywane są do nowocześniejszej formy wypełnienia na komputerze, często również online.

Niestety z powodu zmiany warunków procedury badania papierowe kwestionariusze nie mogą zostać wprost przeniesione do Internetu, ponieważ ich używanie online zmienia właściwości psychometryczne testów. W przypadku badań prowadzonych w sieci trudno o ujednolicenie warunków wypełniania testów, chociaż z drugiej strony podnosi to komfort osoby badanej oraz znosi ograniczenia czasowe. Możliwość wypełniania kwestionariuszy psychologicznych w domowym zaciszu sprawia też często, że badanie zostaje wyjęte z kontekstu społecznego, co może wpływać na  prawdomówność badanych oraz zwiększenie agresji ich wypowiedzi. Dlatego też kwestionariusze wirtualne nie mogą być interpretowane analogicznie do tych tradycyjnych. Jednakże w niektórych przypadkach, m.in. przy badaniu osobowości, postaw, kompetencji, badań dotyczących pracy i kariery oraz niektórych badaniach neuropsychologicznych nie stwierdzono rozbieżności pomiędzy wynikami testów wykonywanych metodą tradycyjną oraz w sieci. W pozostałych dziedzinach do badań wirtualnych należałoby stworzyć nowe narzędzia.

Niestety testy, które można najczęściej znaleźć w Internecie dalekie są od prawdziwej psychologii. Często nie są one nawet opracowane przez psychologów. Tego typu kwestionariusze należy traktować z przymrużeniem oka i nie brać ich wyników za wyrocznię.

Podsumowując, możliwość wypełniania kwestionariuszy psychologicznych online stwarza zupełnie inne warunki badania, przez co wyniki nie mogą być interpretowane tak samo jak badania tradycyjne. Czasem szybciej i łatwiej jest nawet stworzyć oddzielny, nowy kwestionariusz do badań internetowych niż przystosowywać tradycyjne metody badawcze. Jednym z takich testów stworzonych przez psychologów i dostępnym w Internecie jest Test na depresję Fundacji Wemenders.

Dr Paweł Jurek z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego:

"Test testowi nie równy. Warto przy tym zdawać sobie sprawę z tego, że często test nie udzieli nam odpowiedzi na wszystkie nurtujące nas pytania. Ponadto procedura autodiagnozy jest obarczona pewnymi ograniczeniami. Żaden test nie może być traktowany jako wyrocznia. A w wielu przypadkach wyniki uzyskiwane w teście należy traktować bardziej jako przyczynek do autorefleksji, a nie jako niezależny werdykt!"

Całą wypowiedź eksperta można przeczytać na portalu Wemenders w artykule Dlaczego ludzie wypełniają testy?